Καταγραφή δεδομένων συλλογής και επεξεργασίας μελιού
Ο μελισσοκόμος, έχει να διαχειριστεί την διαδικασία της συγκομιδής, την επεξεργασία του μελιού, την αποθήκευσή του και προπάντων την διασφάλιση της υγείας των μελισσών.
Η διαδικασία του τρύγου είναι απαιτητική. Ο μελισσοκόμος, έχει να διαχειριστεί την διαδικασία της συγκομιδής, την επεξεργασία του μελιού, την αποθήκευσή του και προπάντων την διασφάλιση της υγείας των μελισσών. Για την ομαλή λειτουργία αυτών των εργασιών η καταγραφή δεδομένων όπως οι ημερομηνίες συλλογής, οι κωδικοί προϊόντων, η αναγραφή ποικιλίας κ.α. είναι κάποιες από της πληροφορίες που οφείλει να καταγράφει για να έχει γνώση της συνολικής παραγωγής του. Στόχος αυτής της καταγραφής, είναι η παρακολούθηση της παραγωγικότητας, η διασφάλιση του ποιοτικού ελέγχου και ο εντοπισμός ζητημάτων που επηρεάζουν την υγεία των μελισσών. Στο τέλος, τα δεδομένα αυτά, ενεργούν σαν δείκτες ανάλυσης. Δηλαδή σας επιτρέπουν να συγκρίνετε προηγούμενες συγκομιδές (εάν υπάρχουν) και να προσδιορίζετε τις τάσεις ή τους παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση του μελιού.
Δεδομένα συγκομιδής μελιού
Για την καταγραφή της συγκομιζόμενης παραγωγής, είναι απαραίτητο να τηρείται μητρώο στο οποίο αναγράφεται:
– Διεύθυνση του χώρου εξαγωγής μελιού.
– Ημερομηνία συγκομιδής με μορφή μέρα, μήνα, χρόνο. Καταγράφοντας την χρονική περίοδο και την ποσότητα, γνωρίζετε πότε, πόσες φορές και πόσα κιλά ή τόνους συλλέξατε την συγκεκριμένη χρονιά. Αυτό εξυπηρετεί στο να έχετε πρόσβαση στις διακυμάνσεις της παραγωγής είτε ανά συγκομιδή είτε ανά χρονιά.
-Είναι σημαντικό να αναφέρετε σε κάθε αρχείο τις καιρικές συνθήκες (πλημύρες, καταστροφές, κ.α.) προκειμένου να γνωρίζετε τις προκλήσεις που θα συναντήσετε μελλοντικά π.χ. (έλλειψη διαθεσιμότητας τροφής).
– Μέθοδος συγκομιδής (πληροφορίες πώς αφαιρέσατε τα πλαίσια, πως αποθηκεύτηκαν μέχρι την μεταφορά τους στο εργαστήριο).
– Ποσότητα μελιού που συγκεντρώθηκε ανά μελισσοκομείο.
– Όνομα του μελισσοκομείου, (εάν διατηρείτε χωριστά τη συγκομιδή από κάθε μελισσοκομείο ή αναμιγνύετε μέλι από διαφορετικά μελισσοκομεία.
Αν ανακατέψετε το δικό σας μέλι με κάποιου άλλου συναδέλφου, εκτός από το ποσοστό αυτού του μελιού στο μείγμα σας, σημειώστε επίσης τη γεωγραφική προέλευση και το όνομα του μελισσοκομείου ή τον αριθμό παρτίδας που έχει δώσει ο συνάδελφος μελισσοκόμος σε αυτό το μέλι.
Ωστόσο, μην το αναμιγνύετε ποτέ με το δικό σας μέλι, εάν δεν γνωρίζετε τη γεωγραφική του προέλευση, τα διαφορετικά στάδια παραγωγής (ιχνηλασιμότητα, την διαδρομή που έχει ακολουθήσει το μέλι για να φτάσει σε εσάς), για να διασφαλίσετε ότι υπάρχει ελάχιστος κίνδυνος υπολειμμάτων (χημικά κ.λπ.). Εκτός από αυτές τις πληροφορίες, καταγράψτε επίσης την ημερομηνία αγοράς και την ταυτότητα του πωλητή σε ένα μητρώο αγορών. Ελέγξτε επίσης το ίδιο το μέλι πριν το αναμίξετε, για περίεργες μυρωδιές ή ζύμωση.
Δεδομένα επεξεργασίας μελιού
Η καταγραφή των ποσοτήτων παραγωγής, μεθόδων επεξεργασίας και συσκευασίας είναι σημαντική, για να υπάρχει μια σειρά δεδομένων σχετικά με την πρόοδο της παραγωγής, αλλά πάνω από όλα αποτελεί τη βάση για οποιοδήποτε σύστημα παρακολούθησης και ανίχνευσης των προϊόντων.
Μετά την ολοκλήρωση εξαγωγής μελιού (ανά μελισσοκομείο) και την πρόχειρη διήθηση (διαχωρισμός κεριού και γύρης), το μέλι αποθηκεύεται σε βαρέλια για προϊόντα διατροφής. Στη συνέχεια αποστέλλονται δείγματα μελιού για εργαστηριακή ανάλυση για να επιβεβαιωθεί η ποιότητα και η ποικιλία του μελιού. Αυτό ολοκληρώνει την πρώτη φάση αποθήκευσης μελιού.
Ένα άλλο σημαντικό μητρώο, είναι αυτό των εργασιών τυποποίησης όπου πρέπει να καταγράφονται οι διάφορες εργασίες συσκευασίας, προσδιορίζοντας το είδος και την ποσότητα των συσκευασμένων προϊόντων, τον αριθμό και τον τύπο των συσκευασιών που τυποποιούνται.
Επίσης για την σωστή ιχνηλασιμότητα είναι απαραίτητο να τηρούνται όλα τα τιμολόγια αγοράς των βάζων, των καπακιών και οποιουδήποτε άλλου υλικού χρησιμοποιείται για την διαδικασία αυτή.
Η δεύτερη φάση είναι η τυποποίηση και η διάθεση του προϊόντος στην αγορά. Κατά τη διάθεση του μελιού στην αγορά, είναι επιτακτική ανάγκη να συμμορφώνεστε με τους νόμους και τους κανονισμούς που προβλέπονται στη χώρα μας.
Πριν την τυποποίηση το μέλι πρέπει να προετοιμαστεί. Αυτό περιλαμβάνει την αποκρυστάλλωση (αν το μέλι έχει κρυσταλλώσει) και το φιλτράρισμα του μελιού από τα υπόλοιπα ξένα σώματα (κερί, γύρη). Κατά την αποκρυστάλλωση πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή ώστε να αποφευχθεί η υπερθέρμανση του μελιού. Η παρατεταμένη θέρμανση πάνω από τους 40 °C προκαλεί υποβάθμιση της ποιότητας του μελιού και αύξηση των τιμών HMF.
Με την ολοκλήρωση της αποκρυστάλλωσης, το μέλι παίρνει την τελική του μορφή σε συσκευασίες, δηλώνεται σύμφωνα με τη νομοθεσία για τα τρόφιμα και τους σχετικούς κανονισμούς που είναι εναρμονισμένοι με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα στοιχεία που είναι υποχρεωτικά στη δήλωση μελιού, για λόγους διαφάνειας και για να έχει ο αγοραστής όλα τα απαραίτητα στοιχεία, είναι:
Όνομα προϊόντος – ΜΕΛΙ
Σύνθεση προϊόντος – π.χ. μέλι καστανιάς (για τα μείγματα πρέπει να αναγράφονται όλα τα συστατικά)
Στοιχεία μελισσοκόμου/παραγωγού (απαραίτητα για την ταυτοποίηση του υπεύθυνου)
Καθαρή ποσότητα προϊόντος
Ημερομηνία συσκευασίας ή/και ημερομηνία λήξης (καλύτερα πριν από:)
Συνθήκες αποθήκευσης (συστάσεις αποθήκευσης για τη διατήρηση της ποιότητας του μελιού)
Κωδικός παρτίδας ή σειριακός αριθμός (ιχνηλασιμότητα)
Χώρα προέλευσης
Δεδομένα επεξεργασίας άλλων προϊόντων
Η καταγραφή άλλων μελισσοκομικών προϊόντων είναι σε μεγάλο βαθμό παρόμοια με αυτή του μελιού. Για παράδειγμα, κατά τη συγκομιδή γύρης:
– Διεύθυνση του εργαστηρίου επεξεργασίας.
– Ημερομηνία συγκομιδής γύρης και αριθμός μελισσών που χρησιμοποιήθηκαν.
– Συγκομιδές.
– Ημερομηνία κατάψυξης μετά τον καθαρισμό για αποθήκευση.
– Περιεκτικότητα σε υγρασία της γύρης, πριν και μετά την ξήρανση. Μετά την διαδικασία, η περιεκτικότητα σε υγρασία πρέπει να είναι μικρότερη από 6%.
– Ημερομηνία τελευταίου καθαρισμού του χώρου επεξεργασίας.
Κατά τη συγκομιδή του βασιλικού πολτού, απαιτείται:
– Διεύθυνση του εργαστηρίου επεξεργασίας
– ημερομηνία συλλογής και αριθμός μελισσών που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή
– Το όνομα της περιοχής όπου βρίσκεται το μελισσοκομείο ή ένας αριθμός παρτίδας που δίνεται από εσάς καθώς και τα ποσοστά σύνθεσης, εάν αναμιγνύετε για παράδειγμα βασιλικό πολτό από διαφορετικά μελισσοκομεία. Αν χρησιμοποιείτε άλλου μελισσοκόμου ισχύει ότι αναφέρεται παραπάνω για το μέλι και τη γύρη
– Συγκομιδές
– Ημερομηνία κατάψυξης εάν καταψύξετε τον βασιλικό πολτό για αποθήκευση.
– Ημερομηνία τελευταίου καθαρισμού του εργαστηρίου συλλογής βασιλικού πολτου.
Ενδεικτικός πίνακας καταγραφής δεδομένων συλλογής και επεξεργασίας μελιού.
