Wizualne potwierdzenie typowych objawów zgnilca amerykańskiego (AFB)
Widoczne objawy kliniczne nasuwające podejrzenie wystąpienia zgnilca amerykańskiego /wizualne rozpoznanie objawów typowych dla zgnilca amerykańskiego : Objawy widoczne są dopiero po zasklepieniu komórki. Pod zasklepem larwa zmienia położenie, leży płasko […]
Widoczne objawy kliniczne nasuwające podejrzenie wystąpienia zgnilca amerykańskiego /wizualne rozpoznanie objawów typowych dla zgnilca amerykańskiego : Objawy widoczne są dopiero po zasklepieniu komórki. Pod zasklepem larwa zmienia położenie, leży płasko na dolnej części komórki; ulega dezintegracji, czyli mówiąc potocznie „rozkłada się” pod wpływem działalności bakterii. Jej kolor zmienia się sukcesywnie z perłowo-białego w brunatny, prawie czarny. Konsystencja staje się mazista, miękka i często ciągliwa o dość charakterystycznym zapachu kleju stolarskiego
Widoczne objawy kliniczne podejrzenia AFB/wizualne rozpoznanie objawów typowych dla AFB to: niejednolity wygląd czerwiu; zapadnięte zasklepy komórek, zapadnięte zasklepy komórek z dziurami, błyszczące i wilgotne; pojedyncze zasklepione komórki czerwiu, które pozostały w pozycji stojącej; żylasty martwy czerw/masy w zasklepionych komórkach czerwiu lub komórkach czerwiu otwartych przez pszczoły; przyklejone ciemne strupy w dolnym rowku komórek czerwiu. Należy uważać na: niejednolity układ czerwiu; zapadnięte zasklepy komórek, zapadnięte zasklepy komórek z otworami, błyszczące wilgotne zasklepy komórek; pozostawione pojedyncze zasklepione komórki czerwiu; żylasty martwy czerw/białawe do brązowych masy w zasklepionych komórkach czerwiu lub komórkach czerwiu otwartych przez pszczoły; przyklejone ciemne strupy w dolnym rowku komórek czerwiu, zapach przypominający klej.
Rozkładająca się larwa dotyka zasklepu, przez co ten staje się pociemniały i wilgotny. W miarę upływu czasu larwa wysycha i kurczy się, pociągając za sobą zasklep, który się zapada. Pszczoły czując, że larwa pod zasklepem jest martwa, próbują otworzyć i oczyścić komórkę, stąd dziurki w zasklepach (Fot. 3.). Matka uzupełnia oczyszczone komórki nowymi jajami, co sprawia, że ułożenie czerwiu przybiera nieregularny wygląd – czerw rozstrzelony.
Ciągliwość larwy oraz charakterystyczny zapach nie zawsze muszą wystąpić! Jeśli już występują, to w bardzo wąskim okienku czasowym, więc bezwzględnie nie należy stawiać rozpoznania na podstawie braku ciągnących nitek przy teście z zapałką lub braku zapachu kleju stolarskiego (Fot.). Ponadto zdarza się, że zamarłe larwy przybierają konsystencję wręcz wodnistą (również bez zapachu i ciągliwości) i mogą nawet wylewać się przez zasklepy.
Po około miesiącu zamarłe larwy, których pszczoły nie zdołały usunąć, całkowicie wysychają i formują płaski, cienki strupek, bardzo silnie przylegający do ściany komórki (brak zapachu i ciągliwości) (Fot. ). Po otwarciu taka komórka najczęściej wydaje się zupełnie pusta. Utrudnia to wychwycenie objawów choroby, szczególnie jeśli woszczyna plastra jest stara i ciemna – wtedy zarówno wosk (także zapadnięte i podziurkowane zasklepy), jak i wyschnięta, płaska larwa mają ten sam kolor.
Z czasem zmiany pojawiają się na coraz większej liczbie komórek i rozprzestrzeniają się na wszystkie plastry z czerwiem, a rodzina znacznie słabnie, ponieważ stara pszczoła wymiera, a nie przybywa młodej pszczoły w dostatecznej ilości.
Jeśli objawy choroby zostały przeoczone w sezonie, zdarza się, że pod koniec lata lub nawet zimą pszczelarz znajduje w gnieździe plastry, w których większość komórek jest pusta i niezasklepiona (po wygryzionym zdrowym czerwiu), a część ma zasklepy zapadnięte i podziurkowane (Fot. ). Pod tymi zasklepami jednak komórki również wydają się puste. Z opisu wyschniętej larwy wiadomo już jednak, że ta „pustka” jest tylko pozorna. W rzeczywistości spora część komórek zawiera wyschnięte, płaskie larwy, które bardzo trudno dostrzec.
